کارگاه آموزشی ژورنالیسم تلویزیونی (قسمت ۶ و پایانی) - تصمیم گیری

استاد : آقای راسل لین از بنیاد تامسون دانشکده صدا و سیما

 

 

اکنون در باره روند تصمیم گیری (taking decision) صحبت می کنیم  .
هنگام تولید خبر با تصاویر مشکلی مواجه می شویم همچون فاجعه ها ،‌حوادث ، قتل عام ها و ... . که باید در باره پخش شدن یا نشدن آنها تصمیم بگیریم.
قبلا شبکه بی بی سی در باره تصاویر افراد کشته شده در حوادث ، تبعیض قائل می شد و تصاویر افراد غیر انگلیسی را نشان می داد ولی در باره انگلیسی ها اغماض می کرد ولی اکنون این قانون شامل همه انسانها در این شبکه می شود.
یکی از مسائل مهم در حوادث ، درک و فهم و ذهنیت perception در آن باره است .
مثلا در جریان تیر اندازی یک کشاورز به سوی مامور دولت ، اصلا کسی تصور نمی کرد که این کشاورز تهدید خود را عملی کند تا بتوانند اقدامی برای جلوگیری از این کار انجام دهند.
در بسیاری از موارد ،‌تصاویر خشونت بار تا حدودی نمایش داده می شوند ولی بنا به مصالحی این کار محدود است.
در باره ذهنیت غلط در مسائل و عجله در تدوین گزارش می توان به نمونه گزارش بی بی سی در باره تلف شدن 2 هزار لاک پشت در یک کشتی اشاره کرد که در واقع نمرده بودند بلکه به خواب زمستانی رفته بودند و این گزارش غلط هزاران پوند برای شبکه بی بی سی خسارت در پی داشت.بنابر این حقایق را باید چندین بار مرور کرد تا اشتباهی روی ندهد.
امروزه افراد زیادی در اروپا از راه فروش فیلمهای ویدئویی شخصی به شبکه های تلویزیونی پول در می آورند.
به طور کلی می توان گفت در باره پخش تصاویر خشن ، نوعی self control     وجود دارد که در خود کارکنان مشاهده می شود و این امر در باره تصاویر خریداری شده از افراد نیز صادق است.

قانون پیش از ساعت 9 شب  یا water shed rule
برای نشان دادن تصاویر مشکل و خشن ، در انگلیس تا ساعت 9 شب صبر می کنند زیرا این ساعت ،‌ هنگام خواب اکثر کودکان است و بعد از این ساعت ، تصاویر را نمایش می دهند.
مشکل این قانون این است که ممکن است اینطور جا بیافتد که زندگی واقعی در زمانهای قبل از ساعت 9 شب نمایش داده نمی شود.
به طور کلی نگرش به تصاویر خشن تغییر کرده است و محدودیتهای بیشتری در این باره اعمال می شود به طوری که تحقیقات نشان می دهد نشان دادن تصویر خون های روی زمین بعد از حوادث و خشونتها ، تاثیری منفی بر روی بیننده دارد زیرا همه بینندگان می دانند که هنگام بروز حوادث خونریزی نیز روی می دهد و نیازی به نشان دادن آن نیست.
گاهی اوقات تولید کننده و تهیه کننده برنامه خبری در دو راهی قرار می گیرد (dilema) که این دوراهی در برخی موارد منجر به پخش برنامه ای می شود که در نهایت اخراج او را در بر دارد. مانند پخش تصاویر تماشاچیان کشته شده در بلژیک در جریان بازی نهایی جام باشگاههای اروپا .
حساسیت در برابر پخش برنامه های خشن به قدری در انگلیس زیاد است که بسیاری از مردم این کشور به پخش نیم روزی قتل عام 25 هزار نفر در بروندی اعتراض کردند ولی کسی به مرگ این تعداد زیاد توجهی نکرد!
از راههای مناسب برای هشدار دادن در باره پخش تصاویر خشن این است که جمله ای هشداری در پایان مقدمه خبر  بگنجانیم که بیننده را آماده کند ولی نقص این روش نیز این است که ممکن است تحریک کننده برخی بینندگان برای تماشای تصاویر باشد!

قانون طلایی golden rule

وقتی می خواهید در باره پخش برنامه های خبری و تصاویر مربوط به آن تصمیم گیری کنید حتما باید کسی در این باره تصمیم بگیرد که  خارج از محیط حادثه بوده است زیرا کسانی که در محل وقوع حادثه هستند تحت تاثیر مسائل قرار دارند و نمی توانند منطقی بیاندیشند.

اصول تصمیم گیری که در همه موارد تصمیم گیری مشترک است :

                                                   ? what am I trying to achieve by taking this decision                       

? Is this a decision I need to take now                       

? what decision have already been made which effect this                       

 

یکی از ابزار کمک کننده در روند تصمیم گیری مطالعه 4 کلمه است که با نام کلی زیر شناخته می شوند

 swot

 

Strengths
Weaknesses
Opportunities
Threats

یعنی نقاط قوت ، نقاط ضعف ،‌فرصتها و تهدیدها کدامند و باید آنها را شناخت. به عنوان مثال در باره رساندن گروهی 12 نفره از مدیران شبکه خبری تلویزیون روسیه بررسی این چهار مورد در روند تصمیم گیری تاثیر داشت ولی در نهایت عاملی ناشناخته وجود داشت که در نهایت مجبور شدم با استفاده از آن به هدف خود برسم که آن هم رشوه ای ! بود که به مسئول اتوبوسها دادم .
به این عامل ناشناخته X factor  می گویند .این عامل همواره از نظرها پنهان است ودر برخی مراحل به ذهن می رسد و مشکل گشا است ! مابقی مراحل روند تصمیم گیری تا آخر و بررسی آن هنگام اجرا به شرح زیر است :  

 

 

? what are my options-

! the moment you have to decide -

  Inform those people involved-

to justify them -

to monitor your decision -

 

لینکهای مرتبط

• کارگاه آموزشی ژورنالیسم تلویزیونی  (قسمت پنجم)
• کارگاه آموزشی ژورنالیسم تلویزیونی  (قسمت چهارم)
• کارگاه آموزشی ژورنالیسم تلویزیونی  (قسمت سوم)
• کارگاه آموزشی ژورنالیسم تلویزیونی  (قسمت دوم)
• کارگاه آموزشی ژورنالیسم تلویزیونی  (قسمت اول)